Σύμφωνα με το εδάφιο η) του άρθρου 99 του Ν.4495/17, κάθε δήλωση αυθαιρέτου απαιτείται να συνοδεύεται από μελέτη στατικής επάρκειας.
Αυτό ισχύει ακόμα και για τα ακίνητα που έχουν υπαχθεί στον Ν.4178/13 αλλά με βάση το ΔΕΔΟΤΑ κατατάσσονται σε κατηγορία «Υ”, δηλαδή Υψηλής προτεραιότητας περαιτέρω ελέγχου.
Περιπτώσεις που απαλλάσσονται της υποβολής μελέτης στατικής επάρκειας
Οι παρακάτω περιπτώσεις απαλλάσσονται της μελέτης στατικής επάρκειας και απαιτείται μόνο τεχνική έκθεση:
-
Τα αυθαίρετα κατηγορίας 1 ή 2 ή 3 του άρθρου 96 του νόμου
-
Τα αυθαίρετα κατηγορίας 4 ή 5 αλλά σπουδαιότητας Σ1, σύμφωνα με τον Πίνακα 2.3 του ΕΑΚ-2000, δηλαδή απαλλάσσονται αγροτικά οικήματα, υπόστεγα, στάβλοι, κ.λπ.
-
Hμιυπαίθριοι που έκλεισαν
-
Διαμερισματώσεις και αλλαγές διαρρύθμισης χώρου (υπό προϋποθέσεις)
-
Πατάρια ισογείου (υπό προϋποθέσεις)
-
Πατάρια υπερκείμενων του ισογείου ορόφων (υπό προϋποθέσεις)
-
Πρόβολοι (εξώστες) (υπό προϋποθέσεις)
-
Κατασκευές στο δώμα (υπό προϋποθέσεις)
-
Υπόγειοι χώροι (υπό προϋποθέσεις)
-
Αλλαγή χρήσης (υπό προϋποθέσεις)
-
Μετατροπή πιλοτής σε κλειστό χώρο (υπό προϋποθέσεις)
-
Υπόγεια που ξεμπαζώθηκαν (υπό προϋποθέσεις)
-
Σοφίτες (υπό προϋποθέσεις)
-
Βοηθητικοί χώροι (υπό προϋποθέσεις)
-
Προσθήκη στέγης με μεταλλικά/ξύλινα ζευκτά, ο έλεγχος περιορίζεται: α) στον έλεγχο των δομικών στοιχείων της στέγης και β) των συνδέσεων με τον φέροντα οργανισμό του υφιστάμενου φορέα.
-
Μικρό εμβαδόν αυθαιρέτων κατασκευών διηρημένης ιδιοκτησίας ή ανεξάρτητου κτηρίου
-
Μικρή αύξηση κατακόρυφων φορτίων λόγω των αυθαίρετων κατασκευών της διηρημένης ιδιοκτησίας ή ανεξάρτητου κτηρίου
-
Σεισμόπληκτα (υπό προϋποθέσεις)
-
Κτήρια σπουδαιότητας Σ2 όπου έχει συντελεστεί αλλαγή χρήσης η οποία μεταβάλλει τη σπουδαιότητα σε Σ3 ή Σ4, σε επιφάνεια έως και του 1/3 της συνολικής, αντιμετωπίζονται στην παρούσα ως κτήρια σπουδαιότητας Σ2.
Πότε υποβάλλεται η μελέτη στατικής επάρκειας;
-
Για αυθαιρεσίες που δηλώνονται για πρώτη φορά στον Ν.4495/17, από την ημερομηνία υπαγωγής εντός 5 ετών για τα κτήρια σπουδαιότητας Σ2 π.χ. κατοικίες, γραφεία, καταστήματα, ξενοδοχεία, βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εμπορικές αποθήκες κ.λπ. και 3 ετών για τα κτήρια σπουδαιότητας Σ3 και Σ4 π.χ. εκπαιδευτήρια, κτήρια δημόσιων συναθροίσεων, νοσοκομεία κ.λ.π.
-
Για αυθαιρεσίες που έχουν ήδη υπαχθεί στον Ν.4178/13 κατά την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου ως αυτή ορίζεται στα άρθρα 53 και επόμενα του Ν.4495/17
Εκπτώσεις που επιτυγχάνονται κατά την υποβολή μελέτης στατικής επάρκειας
-
Χρόνος υποβολής μελέτης στατικής επάρκειας: Έκπτωση 10% στο πρόστιμο αν υποβληθεί ταυτόχρονα με τη δήλωση υπαγωγής.
-
Εάν από τη μελέτη στατικής επάρκειας προκύπτει ανεπάρκεια και απαίτηση στατικής ενίσχυσης, τότε, σε περίπτωση που οι εργασίες ενίσχυσης ολοκληρωθούν σύμφωνα με τη μελέτη, το πρόστιμο μειώνεται κατά το κόστος των εργασιών αυτών και μέχρι:
-
60% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 3 (α=0,36)
-
50% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 2 (α=0,24)
-
30% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 1 (α=0,16)
-
Κανονισμοί για την εκπόνηση της μελέτης
Το κανονιστικό πλαίσιο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκπόνηση της μελέτης στατικής επάρκειας, η οποία θα συνοδεύεται πάντα από σχετική τεχνική έκθεση, είναι:
-
είτε ο Κανονισμός Επεμβάσεων (ΚΑΝ.ΕΠΕ.) για κατασκευές από οπλισμένο σκυρόδεμα ή οι Ευρωκώδικες για τις λοιπές κατασκευές
-
είτε οι κανονισμοί που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας του κτηρίου ή της κατασκευής του φέροντος οργανισμού του.
Να σημειωθεί ότι με τη χρήση του ΚΑΝ.ΕΠΕ. έχουμε περισσότερες πιθανότητες να έχουμε στατική επάρκεια. Ο ΚΑΝ.ΕΠΕ. όμως εφαρμόζεται στο σύνολό του μόνο σε κατασκευές από οπλισμένο σκυρόδεμα.
Επίσης, ο ΚΑΝ.ΕΠΕ., μετά την τελευταία αναθεώρησή του στις 30.08.2017, δίνει τη δυνατότητα υπό προϋποθέσεις χρήσης «ερήμην” τιμών για τις ποιότητες των υλικών, δηλαδή δεν απαιτούνται καταστροφικοί και μη καταστροφικοί έλεγχοι που θα προκαλούσαν το λιγότερο μια αναστάτωση σε κτήρια που λειτουργούν.
Ελάχιστο σεισμικό φορτίο
Λαμβάνεται κατ’ ελάχιστο αυτό που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης της άδειας ή της κατασκευής του φέροντος οργανισμού.
Κτήρια κατασκευασθέντα προ της 01.01.1983 με μεταγενέστερη αυθαίρετη προσθήκη/τροποποίηση/αλλαγή χρήσης
Προσομοίωση του συνόλου της κατασκευής και έλεγχο:
-
του προγενέστερου τμήματος με βάση τον αντισεισμικό κανονισμό που ίσχυε κατά την περίοδο αδειοδότησης ή κατασκευής του υπάρχοντος και
-
της αυθαίρετης προσθήκης/τροποποίησης/αλλαγής χρήσης με βάση τον αντίστοιχο αντισεισμικό κανονισμό που ίσχυε κατά την πραγματοποίησή της.
Περιεχόμενο μελέτης στατικής επάρκειας
Σύμφωνα με την υπό δημοσίευση Υπουργική Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚ/19409/1507/11.05.2018:
Η μελέτη στατικής επάρκειας πρέπει να περιλαμβάνει τα παρακάτω:
-
Έκθεση συλλογής στοιχείων και πληροφοριών κατά ΚΑΝ.ΕΠΕ. για Ο/Σ, κατά Ευρωκώδικες για λοιπούς φορείς.
-
Έκθεση αποτύπωσης – τεκμηρίωσης κατά ΚΑΝ.ΕΠΕ. για Ο/Σ, κατά Ευρωκώδικες για λοιπούς φορείς.
-
Γενικά σχέδια αποτύπωσης του φέροντος οργανισμού και παρουσίασης ενδεχόμενων βλαβών κατά ΚΑΝ.ΕΠΕ. για Ο/Σ, κατά Ευρωκώδικες για λοιπούς φορείς.
-
Έκθεση αποτίμησης φέρουσας ικανότητας είτε με τον ΚΑΝ.ΕΠΕ. είτε σύμφωνα με τους κανονισμούς που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειάς του κτηρίου ή της κατασκευής του φέροντος οργανισμού του, από την οποία προκύπτει είτε στατική επάρκεια του κτιρίου είτε ανεπάρκεια. Το συμπέρασμα κοινοποιείται υποχρεωτικά στον αιτούντα την υπαγωγή και συνοδεύει τη βεβαίωση του μηχανικού σε κάθε δικαιοπραξία και συμπληρώνεται στο πληροφοριακό σύστημα υπαγωγής των αυθαιρέτων.
-
Τεύχη υπολογισμών, αναλύσεων και ελέγχων κατά ΚΑΝ.ΕΠΕ. για Ο/Σ, κατά Ευρωκώδικες για λοιπούς φορείς.
Πότε η έκθεση αποτίμησης φέρουσας ικανότητας περιορίζεται στον έλεγχο του συνολικού σεισμικού φορτίου (τέμνουσα βάσης)
Προϋποθέσεις:
-
διατίθεται εγκεκριμένη στατική μελέτη,
-
η παραπάνω μελέτη έχει εφαρμοστεί ως προς τις διαστάσεις του φορέα του φέροντος οργανισμού,
-
Vμ ≤ 1,15*Vπ για κτήρια με άδεια προ 01.07.1995
-
Vμ ≤ 1,25*Vπ για κτήρια με άδεια μετά 01.07.1995, όπου Vμ: σεισμική τέμνουσα μετά την προσθήκη των αυθαίρετων κατασκευών στο σύνολο του κτηρίου, Vπ: σεισμική τέμνουσα κτηρίου προ των αυθαίρετων κατασκευών. Οι αναλύσεις πραγματοποιούνται με το σεισμικό φορτίο της εγκεκριμένης στατικής μελέτης.
Περίπτωση στατικής ανεπάρκειας
Υποχρέωση του ιδιοκτήτη σε περίπτωση στατικής ανεπάρκειας είναι μέσα σε διάστημα 3 ετών να προβεί στην εκπόνηση μελέτης επεμβάσεων και υλοποίηση των απαραίτητων εργασιών που προκύπτουν από τη μελέτη επεμβάσεων.
Πώς γίνεται η μελέτη επεμβάσεων
Η μελέτη επεμβάσεων γίνεται σύμφωνα με τον ΚΑΝ.ΕΠΕ. ή τους Ευρωκώδικες και για σεισμική φόρτιση τουλάχιστον αυτή που ίσχυε κατά την περίοδο αδειοδότησης του υφιστάμενου κτίσματος.
Για κατασκευές με άδεια μετά τις 01.07.1995 δύναται να επιλεγεί στάθμη επιτελεστικότητας τουλάχιστον Γ1 κατά ΚΑΝ.ΕΠΕ..